Abstract
Sign Language of the Netherlands (NGT) is a visual-gestural language in which linguistic information is conveyed through manual as well as non-manual channels; not only the hands, but also body position, head position and facial expression are important for the language structure. Facial expressions serve grammatical functions in the marking of topics, yes/no questions, and wh-questions (Coerts, 1992). Furthermore, facial expression is used nonlinguistically in the expression of affect (Ekman, 1979). Consequently, at the phonetic level obligatory marking of grammar using facial expression may conflict with the expression of affect. In this study, I investigated the interplay of linguistic and affective functions of brow movements in NGT.
Three hypotheses were tested in this thesis. The first is that the affective markers of eyebrows would dominate over the linguistic markers. The second hypothesis predicts that the grammatical markers dominate over the affective brow movements. A third possibility is that a Phonetic Sum would occur in which both functions are combined simultaneously. I elicited sentences combining grammatical and affective functions of eyebrows using a randomised design. Five sentence types were included: declarative sentences, topic sentences, yes-no questions, wh-questions with the wh-sign sentence-final and wh-questions with the
wh-sign sentence-initial. These sentences were combined with neutral, surprised, angry, and
distressed affect. The brow movements were analysed using the Facial Action Coding System
(Ekman, Friesen, & Hager, 2002a). In these sentences, the eyebrows serve a linguistic function, an affective function, or both.
One of the possibilities in the latter cases was that a Phonetic Sum would occur that combines
both functions simultaneously. Surprisingly, it was found that a Phonetic Sum occurs in which the phonetic weight of Action Unit 4 appears to play an important role. The results show that affect displays may alter question signals in NGT.
In gebarentalen wordt niet alleen gecommuniceerd met de handen; ook de houding van het lichaam, het hoofd en gezichtsuitdrukkingen zijn belangrijk. Gezichtsuitdrukkingen vervullen grammaticale functies in het markeren van topics in zinnen met een topic-comment structuur, in ja/nee-vragen, en in wh-vragen. Bovendien worden gezichtsuitdrukkingen gebruikt voor het uitdrukken van affect. Doordat het gezicht verschillende functies vervult, zouden deze functies met elkaar in conflict kunnen komen. In deze scriptie wordt de combinatie van deze functies bij wenkbrauwen onderzocht in Nederlandse Gebarentaal (NGT).Er zijn drie hypotheses gesteld. Ten eerste, dat affectuele markeringen de grammaticale domineren. Ten tweede, dat grammatica belangrijker is dan affect. En ten derde, dat er een Fonetische Som zou ontstaan waarbij beide functies tegelijkertijd worden uitgedrukt. Er is een productiestudie gedaan waarbij zinnen zijn geëliciteerd door twee gebaarders. Er zijn vijf NGT zinstypes gebruikt: declaratieve zinnen, topic zinnen, ja/nee-vragen, wh-vragen met het vraaggebaar zinsfinaal en wh-vragen met het vraaggebaar zinsinitieel. Deze zinnen zijn gecombineerd met vier affectieve functies: neutraal, boos, verbaasd, en bezorgd. De
wenkbrauwbewegingen zijn vervolgens geanalyseerd met het Facial Action Coding System (Ekman et al., 2002a). In de geëliciteerde zinnen hebben de wenkbrauwen ofwel een grammaticale functie, dan wel een affectieve functie, of ze combineerden beide. Een van de mogelijkheden was dat een fonetische optelsom zou ontstaan dat beide functies tegelijkertijd laat zien. Opvallend is dat in deze fonetische optelsom het fonetische gewicht van AU 4 (Brow Lowerer ‘wenkbrauwverlager’)
een belangrijke rol lijkt te spelen. De resultaten laten zien dat het uitdrukken van affect het
niet-manuele signaal van vragen in NGT kan veranderen.
